Sam Mứn là một trong 6 xã mới chia tách của huyện Điện Biên, có địa hình phức tạp và tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội diễn biến phức tạp. Xác định rõ vị trí, vai trò quan trọng của địa bàn, cùng với quan tâm chăm lo, củng cố lực lượng vũ trang, xã Sam Mứn đặc biệt quan tâm xây dựng và nâng cao chất lượng lực lượng dân quân tự vệ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng-an ninh trong tình hình mới. Trong huấn luyện coi trọng thực hành là chính, kết hợp giữa huấn luyện với rèn luyện kỷ luật, kiểm tra đánh giá chất lượng. Chú trọng xây dựng lực lượng dân quân theo phương châm“ vững mạnh, rộng khắp ”; với số lượng hợp lý, chất lượng đảm bảo. Đảng bộ xã Sam Mứn đã phối hợp tốt với ban chỉ huy quân sự huyện, chú trọng kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng lực lượng dân quân xã theo đúng pháp lệnh dân quân tự vệ; chỉ đạo chặt chẽ các bước, lựa chọn đưa vào lực lượng dân quân những người tiêu biểu có phẩm chất chính trị, năng lực, sức khỏe tốt. Lực lượng dân quân xã được bố trí hợp lý trong các thôn đội sản xuất và kết nạp dân quân mới theo đúng Luật dân quân tự vệ.

Dân quân là lực lượng tại chỗ, không thoát ly. Đây là một trong những lực lượng nòng cốt bảo vệ Đảng, chính quyền, tính mạng nhân dân và Nhà nước. Do đó lực lượng dân quân đóng vai trò rất quan trọng trong công tác giữ vững an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn. Vì vậy giáo dục chính trị tư tưởng cho lực lượng dân quân là nhiệm vụ then chốt, nhằm không ngừng nâng cao bản chất chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng cho dân quân. Từ đó tuyên truyền cho lực lượng dân quânnắm rõ các chủ trương đường lối chính sách pháp luật của Nhà nước. Thực hiện tốt nhiệm vụ củng cố xây dựng lực lượng dân quân, gắn với phong trào quần chúng bảo vệ ANTQ. Thường xuyên điều chỉnh, bổ sung kế hoạch chiến đấu trị an, tham mưu cho xã chỉ đạo tốt việc thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, kế hoạch huấn luyện của các cơ quan quân sự.

Chú trọng đến công tác biên chế, củng cố xây dựng lực lượng dân quân, tổ chức kế hoạch huấn luyện đảm bảo đủ quân số, từng bước nâng cao chất lượng. Trước khi huấn luyện,Đảng bộ xã cử cán bộ tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, bồi dưỡng do tỉnh, huyện tổ chức. Đồng thời xây dựng kế hoạch chuẩn bị giáo án bài giảng, mô hình, thao trường bãi tập... các nội dung huấn luyện luôn được gắn với thực tiễn địa bàn, bảo đảm đúng nội dung, thời gian quy định với từng đối tượng. Trước đây dân quân huấn luyện thường đạt tỷ lệ thấp, công tác quản lý chưa được chặt chẽ. Đảng bộ xã đã cùng ban chỉ huy quân sự huyện nghiên cứu và đổi mới cách thức tổ chức huấn luyện nhằm nâng cao chất lượng dân quân. Bám sát phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, sát với yêu cầu thực tế trên địa bàn, gắn huấn luyện với giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Củng cố nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng dân quân, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Qua đó nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh ở địa phương. Từ đó hàng năm sau khi kết thúc mỗi đợt huấn luyện, lực lượng dân quân xã Sam Mứn luôn được BCHQS huyện đánh giá cao.

Việc thường xuyên tổ chức tốt hoạt động tác chiến trị an theo kế hoạch, kịp thời bổ sung các phương án tác chiến bảo vệ an toàn địa bàn. Nâng cao năng lực lãnh đạo điều hành của cấp ủy, chính quyền, phát huy vai trò tham mưu trong thực hành xử lý các tình huống có thể xảy ra. Phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an xã nắm tình hình chính trị, kịp thời tham mưu cho đảng ủy, chính quyền xã xử lý các tình huống diễn biến phức tạp xảy ra trong địa bàn. Ngăn chặn tình trạng tuyên truyền trái pháp luật gây chia rẽ đoàn kết dân tộc, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch. Lực lượng dân quân xã phối hợp với các ban ngành đoàn thể làm công tác dân vận, củng cố cơ sở chính trị, vận động tuyên truyền giúp cho bà con hiểu rõ dã tâm của kẻ xấu nhằm phá hoại sản xuất. Vận động bà con thâm canh tăng vụ, đưa các giống mới và áp dụng KHKT vào phát triển sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt để tăng thu nhập cho gia đình và cộng đồng.

Với sự cố gắng, nỗ lực trong thực hiện nhiệm vụ của lực lượng dân quân xã Sam Mứn, đã góp phầngiữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, thực hiện tốt mục tiêu phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo ở địa phương.